Το ερώτημα που θέτει ο ανωτέρω τίτλος μπορεί να απαντηθεί καταφατικά και για τις δύο συνιστώσες. Τα ζητήματα που ανακύπτουν για να απαντηθεί πιο εύκολα είναι δύο:
Α) ο όγκος των “αρρύθμιστων” ζητημάτων που έρχονται από το παρελθόν είναι μεγάλος και πρέπει να συνεκτιμηθεί, με τη θέσπιση αναγκαίων προτεραιοτήτων (και χρονικά),
Β) οι συνεχώς αναβαλλόμενες από το πρόσφατο παρελθόν μεταρρυθμίσεις πρέπει να είναι πολιτικά και τεχνικά σωστά σχεδιασμένες, με στόχο να ρυθμίσουν σε βάθος χρόνου και τα προαναφερθέντα.
Στο πρώτο ζήτημα απαντά εν μέρει το “μνημόνιο”, όπως αυτό συμπληρώνεται από τις αξιολογήσεις της “τρόϊκα”, καθώς και τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση, όπως και ο υπογράφων τα βίωσε το τελευταίο 8μηνο. Ενδεικτικά αναφέρω:
Α.1. την για πρώτη φορά τόσο ολοκληρωμένη οικονομική, κυρίως, αλλά και λειτουργική, ετήσια και μηνιαία αξιολόγηση των μονάδων υγείας του ΕΣΥ, που δίνει τη συγκρατημένα αισιόδοξη πρόβλεψη μείωσης των συνολικών δαπανών του ΕΣΥ από 6,5 περίπου δισ. ευρώ το 2009 σε 6 περίπου δισ. ευρώ το 2010. Το πιο σημαντικό, όμως, από αυτή την αξιολόγηση είναι να αναδειχθούν οι “αποδοτικές” και οι “μη αποδοτικές” μονάδες, χωρίς εκπτώσεις στην ποιότητα, με συγκεκριμένους στόχους, των οποίων τα αποτελέσματα θα φέρνουν και αλλαγές με τη θέσπιση συγκριτικής στάθμισης απόδοσης (benchmarking). Η βοήθεια πληροφοριακών συστημάτων (με το ΕΣΠΑ) και λογιστών – ελεγκτών (με το Υπουργείο Οικονομικών) θα είναι σημαντική.
Α.2. την επαναφορά επιλογής περιφερειακών και νοσοκομειακών διοικήσεων με (πιο) αξιοκρατικά κριτήρια (σε σχέση με τη τελευταία τουλάχιστον 5ετία) μέσω του open.gov, και κυρίως τη θέσπιση στόχων που παρακολουθούνται ανελλιπώς. Επιπροσθέτως, σε αυτό βοηθά η ανάδειξη εργαλείων της κεντρικής διοίκησης, χωρίς να αλλάξει η ιεράρχηση της εποπτείας (Υπουργός και Γενικός Γραμματέας, με την αρωγή των αρμοδίων Γεν. Δ/νσεων και του ΚΕΣΥ), με την ενδυνάμωση όσων αναφέρθηκαν στο Α.1., αλλά και την παροχή προτύπων διαδικασιών (π.χ. οικονομικής διαχείρισης, κ.λπ.), για όλες τις μονάδες, που βασίζεται στα χνάρια του αγγλικού NHS. Βεβαίως, θα δεχθώ μέρος της κριτικής (ακαδημαϊκών) συναδέλφων, που τονίζουν ότι το σώμα των “νέων διοικήσεων” δεν έχει προλάβει να αποκτήσει “επαγγελματική” ομοιογένεια με εμφανή αποτελεσματικότητα (σημείο, όμως, που παρατηρήθηκε πολλάκις στο παρελθόν σε πολλαπλάσιο του τωρινού χρόνο).
Α.3. την αποκατάσταση στοιχειώδους ιστού τόσο στη διαχείριση των ανθρώπινων πόρων (αποτελεσματικότερη λειτουργία ΑΣΕΠ και Συμβουλίων Κρίσης Γιατρών, Υπηρεσιακά Συμβούλια και Τοποθετήσεις Στελεχών με τα νέα δεδομένα της δημόσιας διοίκησης), όσο κυρίως στην προμήθεια υλικών, φαρμάκων και υπηρεσιών (για το 2010 με συνεργασία ΕΠΥ, ΕΟΦ, ΥΠε, Νοσοκομείων, Κ.Υ.). Στο τελευταίο υπάρχει συγκεκριμένο πρόγραμμα διαγωνισμών σε κεντρικό-περιφερειακό-τοπικό επίπεδο, με ολοκληρωμένο πια το παρατηρητήριο τιμών 10.000 περίπου κωδικοποιημένων και προδιαγεγραμμένων υλικών, με έλεγχο της εφοδιαστικής αλυσίδας κυρίως στα φάρμακα, με την επερχόμενη εννιαιοποίηση προδιαγραφών διαγωνισμών για τις “υπηρεσίες” και τη βιοϊατρική τεχνολογία (ΕΣΠΑ), κ.λπ.
Α.4. τις ρυθμίσεις στον ιδιωτικό διαγνωστικό και κλινικό τομέα, καθώς και για τα χρέη-απαιτήσεις δημόσιων νοσοκομείων-ασφαλιστικών ταμείων, με στόχο να μη ξαναγυρίσουμε στο “αρρύθμιστο” παρελθόν και στα δύο.
Στο δεύτερο ζήτημα απαντά το κυβερνητικό πρόγραμμα με μεταρρυθμίσεις που έχουν ήδη υπαχθεί στο “Καλλικράτη” και στο “Ασφαλιστικό”, στο νέο Ν. 3868/10 (“Αναβάθμιση ΕΣΥ…”), εν μέρει στο “μνημόνιο” (χρηματοδότηση του ΕΣΥ) και στις επερχόμενες νομοθετικές πρωτοβουλίες (εκπαίδευση, ποιότητα, κ.λπ.). Ενδεικτικά ομαδοποιώ τις προτάσεις στα κάτωθι:
Β.1. ολοήμερη λειτουργία νοσοκομείων (και κέντρων υγείας) από το Σεπτέμβριο 2010, με βάση το Ν. 3868, με κίνητρα στο προσωπικό, και άλλες σημαντικές ρυθμίσεις (π.χ. δυνατότητα συγχωνεύσεων Δ.Σ., Επιτροπές Ποιότητας, ενδυνάμωση διοίκησης ιατρικών υπηρεσιών, κ.λπ.).
Β.2. ενιαία χρηματοδότηση του ΕΣΥ (αναγκαία από 1/1/11) τόσο στις πηγές όσο και στις μεθόδους. Στις πηγές δύο είναι οι λύσεις: α) π.χ. η απόδοση από το Υπουργείο Οικονομικών και του υπολοίπου 40% του κόστους του ΕΣΥ (55% δίδεται ήδη για τη μισθοδοσία και 5% εκτιμώνται τα ίδια έσοδα) από τις αντίστοιχες εισφορές των ασφαλιστικών ταμείων (2,4 από τα 4 δισ. ευρώ που ξοδεύουν σήμερα για περίθαλψη), ή β) π.χ. η “εφάπαξ” ετήσια μεταφορά ανάλογου ποσού από το Υπουργείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων (μέσω των Ταμείων) στο Υπουργείο Υγείας (“ενιαίος φορέας χρηματοδότησης περίθαλψης” π.χ. κατά το αυστριακό μοντέλο). Στις μεθόδους δύο είναι οι αντίστοιχες λύσεις (στα αγγλικά): α) “global budgeting”, ή/και β) “Diagnostic Releted Groups” (γίνεται ήδη προετοιμασία σε σχέση με την εφαρμογή ICD-10 και ICPC-2). Έτσι, δεν θα διαιωνισθεί άλλο το “… accumulation of arrears …” (συσσώρευση χρεών), όρος που αναφέρεται συχνά από τη “τρόϊκα”, και είναι δυσνόητος και για έμπειρα πολιτικά στελέχη της αντιπολίτευσης.
Β.3. ενιαίος χώρος Υπηρεσιών Υγείας (άρθρο 31 “Ασφαλιστικού Νόμου”) με αρχικό στόχο τα 200 Κέντρα Υγείας (κυρίως αγροτικού τύπου) και αντίστοιχο περίπου αριθμό Πολυϊατρείων ΙΚΑ (κυρίως αστικού τύπου) από το 2011.
Β.4. νέα οργανωτική – διοικητική δομή του ΕΣΥ (με το Π.Δ. που θα εκδοθεί έως τις αρχές του 2012) στο πλαίσιο του νόμου για το “Καλλικράτη”. Το εγχείρημα αυτό χρειάζεται προσοχή ώστε να ολοκληρωθεί αποτελεσματικά η νέα κεντρική – περιφερειακή – τοπική διοίκηση του ΕΣΥ, στο πλαίσιο μάλλον του επιλεγέντος “σκανδιναυϊκού” προτύπου περιφερειακής διοίκησης, που όμως θα δίνει περιθώριο ισχυρής, αλλά όχι καταλυτικής (όπως σήμερα), κεντρικής διοίκησης (NHS executive).
Συμπερασματικά, πρέπει να αναφερθεί ότι το “χαμένο έδαφος” μπορεί να ανακτηθεί προσεχώς, με την προϋπόθεση ότι υπάρχει ορθολογικός σχεδιασμός και πλειοψηφούσα πολιτική και κοινωνική υποστήριξη των μεταρρυθμίσεων. Είναι εγχείρημα δύσκολο, αλλά όχι ακατόρθωτο, για τη χώρα μας. Περιττό να αναφέρω ότι επιπλέον απαιτείται σταθερότητα και συνέχεια πολιτικής ηγεσίας και διοικητικών – διαχειριστικών δομών, με τις αναγκαίες στο μέλλον βελτιωτικές κινήσεις στο δεύτερο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου